Prelego en Gettysburg

Antaŭ 141 jaroj hodiaŭ, Abraham Lincoln parolis tiel:

Antaŭ okdek sep jaroj, niaj patroj estigis en ĉi tiu kontinento, nova nacio, koncipita en libereco, kaj dediĉita al la propono ke ĉiuj homoj estas kreita egalaj.

Nun ni okupiĝas en granda interna milito, provante ĉu tiu nacio aŭ iu ajn nacio tiel koncipita kaj tiel dediĉita, povas longe daŭri. Ni kunvenas en granda batalkampo de tiu milito. Ni venis por dediĉi porcion de tiu kampo kiel lastan ripozejon por tiuj, kiuj ĉi tie donis siajn vivojn por ke tiu nacio vivu. Estas tute taŭga kaj deca ke ni tion faras.

Tamen, en pli granda senco, ni ne povas dediĉi-ni ne povas konsekri, ni ne povas sanktigi-ĉi tiun grundon. La bravaj viroj, vivaj kaj mortaj, kiuj ĉi tie baraktis, konsekris ĝin fore supren de nia malbona povo aldoni aŭ elpreni. La mondo ete rimarkos kaj mallonge memoros tion, kion ni diras ĉi tie, sed ĝi ne povas iam forgesi tion, kion ili faris. Estas por ni, la vivaj, pli ĝuste, dediĉiĝi al la granda laboro, kiun tiuj, kiuj batalis ĉi tie, jam noble antaŭenmovis. Estas pli ĝuste por ni dediĉiĝi al la granda tasko kiu restas antaŭ ni-ke el ĉi tiuj honoritaj mortintoj ni prenas pli grandan dediĉon al tiu kaŭzo por kio ili donis la lastan plenan mezuron de dediĉo-ke ni ĉi tie alte decidas, ke ĉi tiuj mortintoj ne vane mortis-ke ĉi tiu nacio, sub Dio, havos novan naskiĝon de libereco-kaj ke registaro de la popolo, per la popolo, por la popolo ne pereos el la tero.